Wat zijn de voorwaarden om goed te kunnen lezen en schrijven?
Lezen en schrijven start altijd ergens. We denken op de basisschool, maar is dat wel zo?
Lezen schrijven start al veel eerder dan je misschien bewust van bent. Nog voor de geboorte oefenen we allerlei bewegingen in de buik. Deze bewegingen zijn vooral reflexmatige bewegingen en reageren automatisch op bepaalde stimuli.
Wanneer de baby geboren is herken je deze bewegingen wel. Denk bijvoorbeeld aan de zuigreflex. Deze automatische bewegingen worden reflexen genoemd. Deze reflexen zijn geprogrammeerd in het lichaam om je te helpen overleven. Want dat is wat je als mens moet doen: overleven om goed op te kunnen groeien en op eigen benen te staan.
De reflexen helpen je om balans te leren houden, zorgen ervoor dat je eet en dat je rechtop gaat lopen.
Reflexen worden geoefend door veel te bewegen. Als baby proberen we rechtop te gaan zitten, te kruipen, te lopen en veel meer. We blijven gaan totdat het gelukt is. En dan oefenen we door. Deze behoefte om te bewegen zit in onze natuur. Dat wordt aangestuurd vanuit ons diepe brein en daar hoeven we niets voor te doen. Nou ja, niet niets..Het is wel belangrijk dat we bewegen😊
Van houterige naar vloeiende bewegingen
Door maar te blijven oefenen om te kruipen, lopen, op te richten en meer ontwikkelen deze automatische bewegingen zich door. De bewegingen worden volwassener. Ze groeien mee met de ontwikkeling van ons lichaam. Denk maar aan een baby die nog een beetje schokkerig beweegt. Of iets probeert te pakken en dat nog ongecoördineerd doet en met het hele lichaam doet. Of een kind dat van kruipen naar lopen gaat. De eerste stapjes zijn voorzichtig en wat houterig, ongecoördineerd. Na veel oefenen wordt het lopen steeds vloeiender en op een gegeven moment denkt het kind er niet meer over na.
Naarmate we doorgroeien en deze bewegingen/reflexen meer en meer geautomatiseerd worden verdwijnen ze naar de achtergrond of ontwikkelen door. Je ziet dan dat kinderen een goede motoriek ontwikkelen. Wanneer een kind een wat houterige motoriek laat zien, kan het dus zijn dat er nog actieve reflexen aanwezig zijn.
Wat moet je lichaam kunnen om te kunnen lezen en schrijven?
Wanneer reflexen goed zijn geïntegreerd zijn deze helpend bij alles wat je wilt doen. Bijvoorbeeld lezen en schrijven. Wanneer sommige reflexen nog actief zijn, kan het zijn dat je niet goed stil kunt zitten op een stoel. Of je hoofd moet ondersteunen tijdens het schrijven. Dit kan een signaal zijn dat een kind motorisch nog onvoldoende is ontwikkeld om dit soort vaardigheden te ontwikkelen. Nog meer uitleg van spellingsregels of leesprogramma’s volgen heeft dan geen zin. Het gaat alleen maar tegenstaan en wordt groter en groter waardoor lezen en schrijven helemaal niet meer leuk zijn. Terwijl dat juist is wat je wilt bereiken.
Om goed te kunnen lezen en schrijven zijn er bepaalde voorwaarden nodig:
- Zitten in een goede houding
- Stil kunnen zitten op een stoel
- Je kunnen concentreren
- Weten wat links en rechts is
Wanneer je niet kunt stilzitten is het heel lastig om een pen vast te houden. Wanneer je moeite hebt met rechtop zitten is het moeilijk om een wat langere tijd achter je tafeltje te blijven zitten. Daarom is het belangrijk dat je lichaam sterk genoeg is om rechtop te kunnen zitten. Weet je nog dat de reflexen helpen om je rechtop te laten lopen? Want dat is wat wij mensen doen 😉
Het helpt wanneer je niet door elk geluidje of beweging wordt afgeleid. Je hoofd zal van de pagina of van je schrift afdraaien en met geen mogelijkheid lees je de bladzijde af. Laat staan dat je een verhaal schrijft, of zin hebt in een dictee.
